Nisan 2021’de Metaverse Endeksi MVI’yi piyasaya sürdükten bu yana 8 ay geçti. O günden bu yana Metaverse alemi ve Metaverse hikayesinin kendisi, hızlıca değişmeye ve gelişmeye devam etti. Facebook’un isim değiştirmesi, Metaverse hakkındaki evrensel farkındalığı bir vites daha ilerleterek arttırdı. Çoğumuz için bu, bazı linklerin ilk defa tıklandığı bir zamandır.
Blok zincir teknolojisi ve NFT token standartları sayesinde Web2’deki olmayan bireysel ve gerçek anlanmda dijital sahipliği barındıran, Metaverse adı verilen tamamıyla dijital dünyaya geçişi hızlandırdığımız aşikardır. Bu teknolojilerin kritik önemini; MVI açısından yansıtmak istedik.
‘‘MVI; eğlence sosyal aktiviteler ve iş dünyasının, blok zincir ve NFT’ler ile güçlendirilmiş sanal ekonomiler içerisinde yer almasını yakalayacak trende yetişmek amavıyla tasarlandı.’’
Bu temayı yakalamak için şu zamana kadar işimizi iyi yaptık ancak burası kripto sektörü.
Şu anda, sadece bu alanda kalabilmek için koşabildiğimiz kadar hızlı koşmalıyız. Ve eğer herhangi bir yere ulaşmak isterseniz koşabildiğinizden 2 kat daha hızlı koşmak zorundasınız.
MVI Metodoloji Güncellemesi
Bu, bizleri MVI Metodolojisine getirdi. Şu ana kadar token ekleme kriterleri içerisinde yalnızca dolaşan piyasa hacmini 30 milyon dolardan 50 milyon dolara çıkararak küçük bir değişimde bulunduk. Ayrıca, zincir üstü yeniden değerleme gerçeklerini göz önüne alarak likidite alt sınırlarını daha tutucu bir yaklaşımla değerlendirmeliyiz. Ancak bugün token ekleme kriterlerinden farklı bir tanesini ziyaret etmek istiyoruz: Token eklemek için CoinGecko kategorilerinin kullanımı…
Bazılarınızın bildiği üzere token ekleme kriterlerimiziden birisi aşağıda yer aldığı gibidir:
Token, CoinGecko’da yer alan aşağıdaki kategorilerden birisi içinde yer almalıdır: Non Fungible Tokens (NFT), Eğlence, Sanal Gerçeklik, Arttırılmış Gerçeklik ve Müzik. Piyasa olgunlaştıkça farklı kategoriler bu gruba dahil edilecektir.
MVI Endeksinin ilk 6 ayında bu kriterler, amacımıza uyan tokenleri açısından tüm yatırım evrenini gözlemlememize imkan tanıyarak gayet başarılı çalıştı. Ancak yönetim altındaki varlıklarımızın 50 milyon dolara ulaşmasından sonra başkalarının kategorileştirmesine güvenmek bir risk teşkil etmektedir. Bu bizleri, 100 milyon dolar ve ötesindeki AUM (yönetim altındaki varlık) değerlerine doğru giderken geçici değişikliklere daha fazla maruz bırakıyor. CoinGecko’nun kategori oluşturması ve bu sürece giden düşünce ile fikir birliğinin sınırlı netliği vardır.
Bu nedenle, geleceğe doğru ilerlerken token eklemek için kullanılmak üzere kendi kategorileri oluşturmamız gerektiğine karar verdik. İşte başlıyoruz!
Oyun
Sanal Dünya
Pazar Yeri
Koleksiyon Parçaları
Medya ve Eğlence
Genişletilmiş Gerçeklik
Yapay Zeka
NFT Finans
Platform
Bu kategoriler; dijital ve fiziksel gerçekliklerin karışımı olan Metaverse vizyonumuzla bağlantılıdır. Bunları sıralarken düşüncelerimizden yola çıktık. Ancak, ışık hızından ilerleyen bir alanda uğraşırken hala bazı anlam karmaşaları ile gri alanlar barındırdıklarının farkındayız. Daha fazla reklam yapmadan haydi derine inelim. Düşüncelerimiz hakkında hem yaptığımız bazı konuşmaların kendi içerisinde ilginç olmalarından hem de açıklamaları daha iyi anlayabilmeniz için bazı ekstra notlar da paylaşacağız.
Kategori Tanımları
Oyun - Oyun; bilgisayarda, konsolda veya mobilde olsun, sıklıkla video oyunları ile temsil edilmektedir. Bir adım ötesini konuşursak oyunlar; oyuncuları belirli bir objektife (konum, skor, çözüm) yönelten yapılandırılmış işlemlerdir. Tek veya çoklu oyuncu modunda olsun her oyunun bir sonu vardır. Bu son; öldürme sayısı, kaynaklar veya başka skorlarla belirlenebilir.
Sanal Dünya - Oyunun daha iyi tanımlanmış doğasına kıyasla sanal dünya, oyunlar için bir amaçtır. Temel amaç keşif ise sanal dünya kendini ele verir. Bulunduğunuz konuma veya gerçekleştirdiğiniz aktiviteye göre sanal dünyanın kuralları değişebilir. Sanal dünyada oyunlar bulunabilir ancak oynamanın kendisinin aksine sadece belirli amaçlara erişmek için yaratılmamıştır.
‘‘Oyun ve Sanal Dünya arasındaki farklılıkları belirlerken biraz zaman harcadık. Her şeyin ötesinde sanal dünyalar içinde oyun oynuyoruz, değil mi? Ancak fikrimize göre oyun ve oynamak arasında, yukarıda da açıklamaya çalıştığımız ölçüde önemli fark mevcut. Bunları belirtecek olursak oyun; yapılandırılmıştır ve amaç bazlıdır. Ancak oynamak; herhangi bir yapılandırmaya sahip değildir, ücretsizdir ve kuralı yoktur. Oyunları sınırlı olarak görürken oynayamayı sınırsız olarak görmekteyiz.’’
Pazar Yeri - Pazar yerleri, NFT ticaretlerini kolaylaştırmak adına tasarlandı. Varlıklar, NFT token standartlarından birini kullanmak zorundalar (721, 1155, 998 gibi). Bunların haricinde pazar yerleri; herkese ve tüm NFT’lere açık olabileceği gibi sadece belirli varlıkların listelenebileceği yerler de olabilir.
Koleksiyon Parçaları - Bu başlık altında değerlendirilecek projeler; koleksiyonerler açısından değerli bulunacak NFT’ler üretmek için kendi veya başkalarının enteleüktüel özelliklerinden faydalanır. Eşyaların satılıp alınabileceğini garanti altına almak adına pazar yerleri kullanabilecek olsalar da temel amaçları; güçlü dijital deneyimler ile dijital koleksiyonlar yaratmak için arzu edilen IP’lerden yararlanmaktır.
Koleksiyon Parçaları başlığını birazcık renklendirecek olursak burada yer alacak projelerin çoğunun bir pazar yeri olacaktır. Örnek olarak Terra Virtua veya Ethernity Chain projelerini verebiliriz. Ve pazar yerleri, onların iş modelleri oldukça üretecekleri şeyler de entelektüel özelliklere sahip, etkili birer koleksiyon parçaları olacaktır. Daha da ileri gidersek bu projeler istenirse vertikal olarak entegre edilebilir. Gerçek pazar yerlerinden farklı olarak IP adreslerinden satış dizaynına kadar tüm işlemler kendilerine aittir.
Medya ve Eğlence - Bu şemsiye altında kalan bazı sektörler film, televizyon, müzik, yayınlar, radyo ve reklamcılıktır. Bu liste, her şeyi içerenn bir liste değildir. Bu iş kollarının Web3 versiyonları NFT teknolojilerince desteklenmektedir ve aidiyet dağıtımının kullanıcılar, sanatçılar ve platformlar arasında adil bir şekilde dağıtılmasına odaklanır.
Genişletilmiş Gerçeklik - Bu kategorideki projeler; arttırılmış gerçeklik (AR), karışık gerçeklik (MR) veya sanal gerçeklik (VR) ile kripto teknoljileri ve blok zincir, NFT, akıllık sözleşmeler gibi konseptleri kaynaştırır.
Yapay Zeka - Bu kategoride yer alan projeler; yapay zeka veya makine öğrenmesi ile kripto teknoljileri ve blok zincir, NFT, akıllık sözleşmeler gibi konseptleri kaynaştırır.
NFT Finans - NFT’nizin değerini ortaya çıkarmaya yarayan herhangi bir protokol… Bu; borç alma-verme, tokenizasyon, kısımlarlara ayrıştırma veya havuzlama ile sağlanabilir.
Platfom - Aynı teknik çerçeveyi kullanan, aynı teknolojiyi veya süreçlerden geçen diğer uygulamaların kullanımı için yapı veya araç sağlayan platformlar… Metaverse özelinde örnekleri arasında oyun/NFT için optimize edilmiş blok zincirler veya yukarıdaki kategorilerden herhangi biri için bir araç geliştiren projelerdir.
Sosyal Tokenlerin İlginç Olayı
Şu an sosyal tokenler ve Metaverse içerisindeki rollerinin kesinlikle farkındayız. Nasıl olmayız ki, Raoul Pal onları, kriptonun ‘‘sıradakibüyük şeyi’’ olarak tanımlıyor. Buna rağmen, tekil sosyal tokenlerin Metaverse Endeksi için belirlediğimiz amaca hizmet ettiklerini düşünmüyoruz.
Sosyal tokenler; belirli bir kişi, marka veya topluluk tarafından saygınlıkları ile desteklenmiş, dijital varlık kategorisidir. Çoğunlukla 4 ayrı kategori altında incelenmektedir:
Topluluk Tokenleri
Küratör Tokenleri
Kişisel Tokenler
Marka Tokenleri
MVI’ya sosyal token ekleme hususunda yaşadığımız sorun, milyonlarcasının var olmasıdır. Bu durum, endeks için bir tane NFT seçmeye benzetilebilir. Daha da ileri gidersek topluluk sosyal tokenleri ve söz gelimi çoğu diğer token arasında bir çizgi çekmekte zorlanıyoruz. Çoğu token zaten topluluğa dayanmıyor ve genellikle topluluğu içinde aşağı veya yukarı hareketleriyle tanınıyorlar. Ve Forefront Social Index Token’in Index Coop forumunda ortaya çıkışıyla beraber sosyal token maruziyeti açısından daha iyi aracılar olduğunu hissettik.
Kapanış
Kategorilerimizi kendimiz belirlediğimiz ve MVI metodolojisini geliştirdiğimiz için heyecanlıyız. Bu değişikliğin gerekliliği ve tanımların renkleri hakkında paylaştığımız bilgilerle düzgün bir iş gerçekleştirdiğimizi umuyoruz. Bu biz MVI metodolojistleri ve MetaPortal açısından MVI’ye token eklenmesi hakkında daha fazla şeffaflık ve kredibilite kazandırdığımızı düşündüğümüzden önemli bir adımı oluşturmaktadır. Bu kategori açıklamalarının daha geniş bir şekilde eklenmesi ve Metaverse projeleri için birer standart haline gelmesi için CoinGecko ile görüşme halindeyiz.
Her zaman olduğu gibi, koşabildiğimiz kadar hızlı koşmaya devam edeceğiz. Buralarda kalın. Metaverse’e hoş geldiniz.
*Bu yazı, ilgili ‘‘Metaportal’’ makalesinin Türkçe çevirisi olup yer alan herhangi bir ifade hiçbir yatırım tavsiyesi içermemektedir. Bu çevirinin oluşturulma amacı Türk kripto para topluluğunda DATA Ekonomi Endeksi ile kullanım alanları hakkında farkındalık yaratmaktır.