Data Ekonomisi Nedir?
Data Ekonomisi, veri tabanlı ürün ve hizmetlerin ekosistemidir.
DeFi (merkeziyetsiz finans) geleneksel bankacılık ve finansal hizmetleri bozarken Data Ekonomisi ise son 20 yılda üretilmiş teknoloji devlerininin data tekellerini bozuyor.
$DATA Ekonomi Endeksi Nedir?
Data Ekonomi Endeksi; bariz etkinlik gösteren veri merkezli hizmet ve ürünlerin büyümesini yakalayan bir dijital varlık endeksidir.
İkinci en büyük web 3.0 sektörü olan veri ekonomisine pasif ve erişilebilir maruziyet sağlamak için tasarlanmış, 7 tokenden oluşan bir sepettir. Ren Protokol entegrasyonu ile ilk defa ERC20 token içermeyen bir çoklu zincir endeksidir.
Yaratıcıları Kimlerdir?
Data Ekonomi Endeksi, Kiba Gateaux ve Thomas Hepner tarafından yaratılmış ve Index Coop tarafından piyasaya sürülmüştür. Ek olarak Data Ekonomi Endeksi yaratıcıları ile Index Coop, Filecoin’in endekse dahil olmadı adına Ren Protocol ile işbirliği içindedir.
Index Coop: DeFi varlık yönetim öncüleri üzerine inşa edilmiş kripto para ürünlerinin yaratılması ve idamesi var olan bir DAO’dur. Bir DAO olarak Index Coop, $INDEX token sahipleri tarafından yönetilir. Üyeler $INDEX tokenleri; yeni öneri sunma ve oylama, hazine çeşitlendirmesini değerlendirme ve DAO’nun geleceğini belirlemede kullanabilirler. Index Coop’un bugüne kadar piyasaya sürdüğü başarılı ürünler arasında Data Ekonomi Endeksi, DeFi Pulse Endeksi, Metaverse Endeksi, Bankless BED Endeksi gösterilebilir.
Data Ekonomi Endeksi: Data Ekonomisi, veri tabanlı ürün ve hizmetlerin ekosistemidir. Kullanım alanı ve piyasa değeri açısından katlanarak büyümektedir. Data ekonomi protokol tokenleri en değerli DeFi protokol tokenlerini dahi alt edecek kadar piyasa kapitalizasyonuna sahiptir.
Ren Protocol: Ren, blok zincirler arası değer transferine imkan sağlayan açık bir protokoldür. RenVM, ERC20 temelli olmayan tokenleri Ethereum zinciri üzerine getirmek suretiyle veri ekonomisi için çok önemli bir aracı yol görevi üstlenmektedir. Bu sayede DATA Endeksi gibi sepetler likit ve izne ihtiyaç duymadan çalışabilirler. Gelecekte DATA Endeksi, RenVM fonksiyonunu arttırarak diğer ERC20 temelli olmayan tokenleri de Ethereum zinciri üzerine getirmeyi amaçlamaktadır.
$DATA Endeksi Nasıl Çoklu Zincirlidir?
DATA Endeksi’nin kurucuları, Ren Protokol işlevini arttırarak ERC20 tokeni olmayan Filecoin’in de aralarında bulunduğu farklı zincir tokenlerini Ethereum ağında kullanmasını sağlar.
DATA Ekonomi Endeksi’ne Token Eklenme Kriterleri Nelerdir?
Veri Tabanlı Protokol: Protokol, veri tabanlı servis veya ürün sağlamalıdır.
Ethereum Token: Token Ethereum blok zincirinde var olmalıdır. Eğer ki Set altyapısı çoklu zincirli hale gelirse bu kriter revize edilecektir. Not: Filceoin entegrasyonu, Ren Protokol entegrasyonu sayesinde gerçekleşmiştir.
Organik Ağ Aktivitesi veya Kullanımı: Protokol organik ağ aktivitesi veya kullanımına sahip olmalıdır. Zincir üstü işlem hacmi, TVL(Toplam Kilitli Bakiye) ve/veya servis sağlayıcılarına ödenen gelir, organik ağ aktivitesini gösteren parametrelerin başlıca örnekleridir.
Piyasa Hacmi: Dolaşan piyasa hacmi 100 milyon dolardan fazla olmalıdır.
DEX Likiditesi: Protokol tokenleri, eklenmeyi desteklemesi için yeterli likiditeye sahip olmalıdır. Eğer likiditesi yetersizse karar fazında endeksten çıkarılır.
Geçmiş: Protokol en az 3 aylık çalışma geçmişine ve tokenin de en az 3 aylık likidite ve fiyat geçmişine sahip olması gerekmektedir.
Güvenlik: Protokol üzerinde bağımsız bir güvenlik denetlenmesinin yapılması ve sonuçlarının metodolojistler tarafından gözden geçirilmiş olması gerekir. Eğer herhangi bir denetimden geçmemişse metodolojist yukarıdaki kriterlere uyacak şekilde subjektif bir değerlendirme yapar ve ekiple iletişim kurar.
Emniyet: Eğer ki güvenlik açığı meydana gelirse metodolojist, ekiple sıkı çalışacak ve DATA sahipkerine olan etki ve sorunlarını kavrayacaktır. Ekibin herhangi bir güvenlik açığı durumunda şeffaflığı garanti altına almak için yeterli doküman ile güvenilir bir çözüm sunması beklenir.
$DATA Endeksi’nde Yer Alan Tokenler Nelerdir?
Graph(GRT), sorgulayan ağlar için endeksleme protokolüdür. 3. en değerli veri ekonomisi protokolü, bir yıldan kısa sürede sorgu sayısında 20 kattan daha fazla artış gösterdi. Bu dönemde aydan aya hız artışı 20%’leri buldu.
Chainlink (LINK), aracıların merkezsiz ağıdır. Şu anda LINK piyasa değeri en değerli DeFi projesi Uniswap’ı dahi geride bırakmıştır.
Filecoin (renFIL) merkezsiz depolama ağıdır. Geçen yıl Filecoin depo gücü 33 kata yakın artış gösterdi. Piyasaya sürüldüğünde 0.32 EiB olan güç Eylül 2021 itibariyle 10.52 EiB seviyesine ulaştı.
Basic Attention Token (BAT) blok zincir temelli dijital reklam platoformudur. BAT; Brave tarayıcısıyla entegrasyonundan bu yana 30 milyon akitf aylık ve 10 milyon aktif günlük kullanıcı gibi müthiş sonuçlar gösterdi.
Ethereum zincirindeki merkezsiz video gösterim ağı livepeer(LPT), bir grup veri bilim adamı tarafından geliştirilmiştir.
OCEAN, büyük ölçekli veri paylaşımını sağlayan ve özellikle yapay zeka sistemleri için verilerin kilidini açmaya yardımcı olan merkezsiz bir ağ protokolüdür.
Numeraire (NMR) bir grup veri bilim adamı tarafından oluşturulmuş hedge fonudur. Eylül 2019’da piyasaya sürülmesinden bu yana Numerai; Aurum’s Quant Equity Market Neutral Endeksi’nden 29.14%, QR Market Neutral Fonu’ndan ise 34.41% oranında daha fazla performans sergilemiştir.
Endeks Ağırlığı Hesaplaması
$DATA, endeks içerisinde yer alan her tokenin ağırlığını hesaplarken onların dolaşan piyasa hacimlerini kullanır. Endeks içindeki her tokenin ağırlığı aşağıdaki gibi olacaktır:
DATA Ekonomi Endeksi için her token üst ağırlık sınırı 25%’tir. Herhangi bir tokenin bu oranı aşması halinde fazla ağırlık, diğer tokenlere ağırlıklarınca dağıtılacaktır. 25% ağırlığı geçen her bir token için bu süreç tekrarlanır.
$DATA Nasıl Satın Alınır?
DATA Ekonomi Endeksi, tamamen teminatlandırılmış bir ERC20 tokeni halinde karşımıza çıkar ve Sushiswap, Index Coop ve TokenSets üzerinden satın alımı mümkündür.
Ek olarak Wintermute hem DATA Endeksi hem de Index Coop’un resmi piyasa yapıcısıdır. Sushiswap üzerinde piyasaya sürülürken onlar yaklaşık 1 milyon dolar değerinde likdiite ile $DATA Endeksi piyasaya sürülmesini desteklediler.
DEX borsalarında yüksek fiyat kayması halinde TokenSets sayfasındaki borsa emisyonu seçeneğini kullanabilir veya daha iyi fiyat için Wintermute sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Neden $DATA Satın Alınmalı?
DATA Endeksi veri merkezli ve zincirden bağımsızdır.
Data ekonomisinin büyümesini takip edecek ve ERC20 tokeni içermeyen ilk endekstir.
DATA, blo zincirler arası veri tabanlı ürün ve hizmetler sunan tokenleri içerir. Bunun anlamı ise Chainlink, Graph, Filecoin gibi kripto paraların başarısının Bitcoin, Etheruem, Solana, Cosmos gibi kripto varlıklardan bağımsız olmasıdır. Bu tokenler doğaları gereği çoklu zincirlidir ve tüm kripto endüstrisinin başarısıyla aynı yolda büyürler.
Ek olarak DATA Endeksi, Filecoin’i DATA Endeksi’ne dahil edip Ethereum zincire taşımak için zincirler arası köprü oluşturan Ren Protocol ile ortaklık kurdu. NOT: Filecoin, bu ortaklık gerçekleşmese DATA Endeksi’nde yer alamayacak, kendine has bir kripto parası olan blok zincirdir.
Temel değerlerinin haricinde DATA Endeksi kullanımın 5 majör faydası şu şekilde sıralanabilir:
Sadelik — Yatırımcılar için sürekli araştırma ve portföy yeniden dengelemesi ile uğraşmadan tek bir ERC20 token ile maruziyet sağlamak için uygun bir yoldur.
Biriciklik — Veri Ekonomisine maruziyet sunan ilk endekstir.
Etkinlik — Düşük gas komisyon ücreti ve az vergilendirilmiş yeniden değerleme imkanı sağlar.
Çeşitlilik — Bir endeks sahibi olup her çeyrekte onu yeniden dengeleyerek tek bir tokenin volatilitesinden korunursunuz.
Şeffaflık — Endeks, token ekleme ve çıkarma için şeffaf bir metodolojiyi takip eder.
$DATA Endeksi Nasıl Yönetilir?
DATA Endeksi çeyrekten çeyreğe 2 fazda yönetilir:
Karar Fazı: Karar Fazı boyunca çeyreğin son haftasında endekse eklenecek ve endeksten çıkarılacak tokenler belirlenir ve çeyreklik yeniden dengleme öncesi paylaşılır.
Yeniden Dengleme Fazı: Karar Fazı sonuçlarını takiben endeks içeriği, yeni çeyreğin ilk haftası itibariyle değiştirilir.
Index Coop ile ilgili daha fazla bilgi için lütfen ziyaret edin:
Discord | Twitter | Website | Türkçe Makale
*Bu yazı, ilgili Index Coop makalesinin Türkçe çevirisi olup yer alan herhangi bir ifade hiçbir yatırım tavsiyesi içermemektedir. Bu çevirinin oluşturulma amacı Türk kripto para topluluğuna Index Coop ve ürünleri hakkında farkındalık yaratmaktır.