Brave'e Ait ''Basic Attention Token - BAT'' Google'ın İmparatorluğunu Parçalayabilir Mi?
BAT, Google’ın Tekelini Nasıl Bozacak?
Bu rapor, DATA Ekonomi Endeksi kapsamındaki proje ve tokenlerle ilgili ‘‘DATA Club araştırma serileri’’nin ikincisidir.
Brave'in Basic Attention Token’i (BAT); değerini dijital reklamcılık yoluyla para kazanılan kıt bir emtiadan ve kullanıcı dikkatinden alan Ethereum tabanlı bir tokendir. BAT; DATA Endeksi içerisinde, endeksin yaklaşık 16.7%’sini oluşturan, en büyük paya sahip 3. tokendir. Ayrıca BAT; Mayıs 2017’deki ICO’su itibariyle DATA Endeksi içerisinde geçmişi en uzun olan tokenlerden biridir.
BAT; Brave Software, Inc. (Brave) tarafından veri sahipliği ve kontrolünün kullanıcılara geri döndürülmesi misyonu kapsamında yaratılmıştır. Brave en iyi, kurucusu Brave Browser olarak. Google Chrome ve diğer web tarayıcılarının aksine Brave Browser, varsayılan olarak gizlidir çünkü otomatik olarak reklamları engeller ve kullanıcı verisi hasat etmez. Tercihen kullanıcılar, dikkatlerine sahip olma ve onları paraya çevirebilirler. İşte burada BAT öne çıkar. Brave Ödül Programı kapsamında Brave Tarayıcı kullanıcıları gizliliği koruyan reklamlar almayı tercih edebilir (kullanıcı verileri hiçbir zaman yerel tarayıcıdan çıkmaz) ve dikkatleri kıt olduğu için BAT token ile ödeme yapılır. Brave gizliliği koruyan reklamlarından elde edilen gelirin 70%’i BAT token formunda Ödül Programına katılan kullanıcılara geri döner.
BAT, Google’ın Tekelini Nasıl Bozacak?
Google tarayıcı ve arama piyasalarında hakimiyetini sürdürürken Brave, bariz ilgi görmektedir. Geçtiğimiz iki yıl içerisinde Brave’in günlük aktif kullanıcı sayısı, 115%’ten fazla yıllık büyüme hızıyla 3 milyondan 14 milyona yükseldi.
Brave bu büyümeyi koruyabilirse Chrome’un kullanıcı tabanını 7 yıl içerisinde geçecek.
Kullanıcı sayısındaki artış, Brave reklam ağına yaratıcı ve reklam verenlerin ilgisini arttırdı. YouTube ve Twitter gibi internet platformlarında içerik paylaşan ve BAT ile ödüllendirilen Brave onaylı yayıncı ve üretici sayısı 2 yıl içinde yaklaşık 4 katından fazla büyüdü ve Ekim 2021’de 1.3 milyona ulaştı.
Verizon, BlockFi ve diğer reklamcılar tarafından yürütülen aktif reklam kampanyaları da 2021’in başından bu yana yaklaşık 5 kat büyüdü.
Sonucunda, reklamcıların artan ilgisi BAT token alımlarını getirdi. Reklamcı kampanya yürütmek istediğinde Brave’e doğrudan USD veya USD değeri kadar BAT olarak ödeme yapması gerekir. USD ile başlatılan reklam kampanyalarında da kullanıcı ilgilerini ödüllendirmek için Brave, BAT token satın alır. 2021’de 2020’nin aynı dönemine göre Brave tarafından başlatılan BAT alımları 5 kat yükseldi.
BAT’a olan ilginin artması fiyatın da yılbaşından bu yana 6 kata ysakın artışa sebep vererek Bitcoin perfomansını da aştı.
Eğer Brave, Google tekelini yıkma hedefine ulaşırsa BAT değeri şu ankinden 1000 kat daha fazla olabilir.
Brave Ekosistemini İnşa Etmek
Hiç şüphesiz ki geçtiğimiz 5 yıl içinde Brave Browser bariz ilerleme gösterdi ancak Brave, Google piyasaya sürüldüğü zaman ortaya koyduğu kaçış hızı benimseme oranlarını yakalayamadı. Chrome tarayıcının piyasa payı 0%’dan 50%’ye 8 yıl içinde ulaştı ancak Brave’in 5 senelik performansı hala 1%’in altında.
Google Chrome’un bu kadar başarılı olmasındaki bir sebep Google’ın varsayılan tarayıcı olarak kullanıcılarına Chrome’u önermesiydi. Şimdilerdeyse Gmail ve Maps gibi entegre ücretsiz ürünler sunarak kullanıcıları ekosistem içinde tutmaya devam ediyor.
Çoğu Brave kullanıcısı Gmail, Maps, Drive gibi Google servislerine erişim için Brave tarayıcı kullanıyor. Ancak bu inatçı ekosistem Brave için bariz zorluklar içerir. Ancak Brave, kendi ürün ve hizmet ekosistemini hızla genişletmektedir. Örneğin Haziran 2021’de Brave kendisininkini çıkarıp Ekim 2021’de vaesayılan tarayıcısı yapana kadar Google, onun varsayılan tarayıcısıydı. Bu Brave ekosistemi için bariz bir adımdır. Google gelirinin 80%’i, piyasa payında 90%’ları aşkın oranlara sahip olduğu aramalardan gelir. Sadece geçen aya kadar bile Brave sistemi içinde Google, varsayılan olarak reklamcılık modelinden gelir elde ediyordu.
Brave şu anda Bing ve DuckDuckGo gibi diğer Google yarışmacılarının asla yapamadığı şekilde kendi iç arama motorunu geliştirebilir. Kritik biçimde reklamlardan elde ettiği gelirin 70%’ini BAT token halinde kullanıcılara geri öder. Ayrıca; Google’dan ayrılma için ekosistemi daha da ikna edici yapmak için BAT formunda daha da fazla gelir elde edip kullanıcılara geri ödeme amacıyla, Aralık 2020’de piyasaya sürülen Brave News veya Brave Email gibi olası gelecekte piyasaya sürülebilecek ürünler içine kullanıcı gizliliğini koruyan reklamlar gömebilirler.
Brave ayrıca ilk kullanıcı dostu, kripto yerlisi tarayıcı cüzdanını geliştirerek de kullanıcıları cezbetmektedir. Brave herhangi bir eklentiye gerek duymadan kullanılabilen ilk tarayıcı dostu kripto cüzdanı Brave Wallet’i piyasaya sürdü. Brave Wallet şu anda Ethereum Name Service (ENS) ve Unstoppable Domains’den blok zincir isimlerini ve hatta Brave tarayıcıda Interplanetary File System (IPFS)’yi de destekliyor. Brave, Google ekosistemiyle yarışmak için kullanıcı dostu ön yüz aracılığında farklı hizmetler de sunabilir. Örneğin Brave Drive, Google Cloud gibi merkezi bir uygulama yerine Filecoin ve IPFS gibi merkezsiz arka uç ile kuvvetlendirilebilir. Bu yolla kullanıcılar, verilerinin sahipliklerini Google Drive gibi kapalı bahçe merkezi depo sağlayıcı servislerine kilitli kalmadan kripto cüzdanları ile ulaşabilirler.
Ayrıca Brave geçtiğimiz günlerde Ethereum’dan sonra ikinci en büyük akıllı kontrat zinciri Solana ile ortaklık açıkladı. Bu ortaklık sayesinde Brave, zincirler arası işlemler ve Solana özelinde DApp’ler için Solana’yı varsayılan hale getirerek Solana blok zincirini Brave tarayıcıya entegre edecek. Solana’nın işlem başına kullanıcıları yaklaşık olarak 0.001 USD maliyete sokan ultra düşük işlem ücretleri Brave’in kripto dostu uygulamalar milyonlarca kullanıcısını göndermesine imkan sağlayacak. Buna ek olarak Brave reklam ağını merkezsizleştirmede yer alan ve BAT 2.0 yol haritasındaki kilometre taşı THEMIS protokol yerleştirilmesine imkan tanıyacak.
BAT: Düşük Risk Yüksek Toplam Erişilebilir Piyasa
oinbase, Kraken, Circle, Bittrex ve Grayscale kurulmuş Crypto Rating Council, SEC tarafından yayınlanan rehberi kullanarak dijital varlığın Amerikan yasasına takılıp takılmayacağını puan pazlı hesaplayan bir sitem kullanır. Kripto varlıklar 1.0 ile 5.0 arasında puanlanır; 1.0 en az güvenliği 5.0 ise en yüksek güvenlik düzeyini temsil eder. Referans değerler olarak Bitcoin 1.0, Etheruem 2.0, şu anda SEC ile davası olan XRP 4.0 puandadır. BAT ise Ethereum ile aynı skor olan 2.0 ile puanlandırılmış, CFTC tarafından da güvenliksiz emtia sınıfında değerlendirilmiştir.
Aynı zamanda BAT için toplam erişilebilir piyasa oldukça yüksektir. Eğer Brave Google tekelini yıkarsa BAT piyasa kapitalizasyonu şu anki değerinin 1000 katı olacaktır.
BAT’ın potansiyeli, Whitepaper’da belirtilen Brave Browser dışında bir web protokolü ve standart olma hedeflerine ulaşılması takdirde hala büyüktür. Dijital reklam piyasa büyüklüğü yıllık 350 milyar dolar civarındadır ve 2026’da 780 milyar dolara yükselmesi beklenmektedir. Facebook veya Twitter gibi dijital reklamlarla gelir elde eden diğer platformlardaki kullanıcı dikkatinden değer elde etmek, BAT piyasa değerini daha da arttırabilir.
BAT’ın borsa ortası token mekanizması geçmişte, değer yaratmada etkili olamayan bir mekanizma olması nedeniyle eleştirilse de bu eleştiriler BAT ve DATA Endeksi’nde yer alan LINK gibi diğer borsa ortası tokenleri piyasa değeri kazanmakta durduramadı. Reklamcıların kampanyalarını sürdürmek için daha fazla BAT satın almasıyla BAT fiyatı yılbaşından bu yana yaklaşık 6 kat yükseldi. Daha da ilginci LINK fiyatı 2017’deki ICO’suna kıyasla 150 kattan fazla yükseldi ve en değerli 20 kripto paradan biri haline geldi. Teorik olarak BAT eleştirilerinin karşılığı olsa da uygulamada zaman içinde fiyat performansı sayesinde bu argümanların hatalı olduğu ortaya çıkar.
Index Coop ile ilgili daha fazla bilgi için lütfen ziyaret edin:
Discord | Twitter | Website | Türkçe Makale
*Bu yazı, ilgili Index Coop makalesinin Türkçe çevirisi olup yer alan herhangi bir ifade hiçbir yatırım tavsiyesi içermemektedir. Bu çevirinin oluşturulma amacı Türk kripto para topluluğuna Index Coop ve ürünleri hakkında farkındalık yaratmaktır.